'Siêu sốt rét' kháng thuốc đã lan sang VN
James Gallagher Phóng viên Sức khỏe & Khoa học
của BBC News
- 23
tháng 9 2017
Các nhà khoa học đang cảnh báo sự lây lan nhanh chóng của
"bệnh siêu sốt rét" ở Đông Nam Á như một mối đe dọa toàn cầu đáng báo
động.
Theo các nhà khoa học, dạng biến thể nguy hiểm của ký sinh trùng
sốt rét này không thể bị giết bằng thuốc chống sốt rét thông thường.
Ký sinh trùng này ban đầu xuất hiện ở Campuchia, nhưng sau đó đã
lan sang một số khu vực của Thái Lan, Lào và đã đến miền Nam Việt Nam.
Nhóm nghiên cứu thuộc Cơ quan nghiên cứu Y học Nhiệt đới Oxford
tại Bangkok nói rằng có nguy cơ sốt rét trở thành bệnh không thể chữa khỏi.
Giáo sư Arjen Dondorp, người đứng đầu đơn vị, nói với BBC rằng:
"Chúng tôi nghĩ đây là một mối đe dọa nghiêm trọng.
"Thật sự rất đáng báo động khi loại virut này đang lây lan
nhanh chóng qua toàn bộ khu vực và chúng tôi sợ nó có thể lây lan xa hơn [và
cuối cùng] lan truyền đến châu Phi."
Các cuộc chữa trị không thành công
Theo thông tin trong tập chí The Lancet Infectious Diseases, các
nhà nghiên cứu đã mô tả chi tiết về một dạng "tiến hóa một cách đáng sợ trong
thời gian gần đây" đã đề kháng với thuốc artemisinin.
Khoảng 212 triệu người mắc bệnh sốt rét mỗi năm. Bệnh sốt rét bị
gây ra bởi một ký sinh trùng lây lan qua muỗi hút máu và là nguyên nhân cướp đi
sinh mạng của nhiều trẻ em nhất.
Cách điều trị sốt rét đầu tiên là artemisinin kết hợp với
piperaquine. Nhưng khi artemisinin trở nên kém hiệu quả, ký sinh trùng sẽ tiến
hóa để chống lại piperaquine.
Đã có "một tỷ lệ thất bại đáng báo động".
Giáo sư Dondorp cho biết khoảng 1/3 các cuộc điều trị ở Việt Nam
đã thất bại trong khi đó ở một số vùng của Campuchia tỷ lệ thất bại gần 60%.
Sự kháng thuốc đối với các loại thuốc này sẽ rất nguy hiểm ở châu
Phi, nơi 92% ca sốt rét xảy ra.
'Chạy đua với thời gian'
Hiện đang có một nỗ lực nhằm loại trừ bệnh sốt rét ở tiểu vùng
sông Mêkông trước khi quá muộn.
Giáo sư Dondorp nói: "Đây là cuộc chạy đua với thời gian -
chúng ta phải loại bỏ nó trước khi bệnh sốt rét trở nên không thể điều trị được
nữa và khi đó sẽ mất đi rất nhiều sinh mạng.
"Nói thật, tôi khá lo lắng," ông nói thêm.
Michael Chew, từ tổ chức thiện nguyện nghiên cứu y học Wellcome
Trust, nói: "Sự lan rộng của chủng siêu vi khuẩn sốt rét có thể kháng lại
loại thuốc hiệu quả nhất mà chúng ta có, là một điều đáng báo động và ảnh hưởng
nghiêm trọng đến tình hình sức khoẻ cộng đồng trên toàn cầu
"Hằng năm, có khoảng 700.000 người tử vong do các chỗ nhiễm
trùng kháng thuốc, bao gồm bệnh sốt rét.
"Nếu không có một hành động kịp thời, con số này có thể tăng
lên hàng triệu người mỗi năm vào năm 2050," ông Chew nói.
__._,_.___