Vấn đề xử dụng điện thoại di động
Bác
sĩ Nguyễn Ý-Đức
Điện thoại di động đã trở thành một phương
tiện cần thiết cho con người trong mọi xã hội năng động, di chuyển hiện nay. Nó
được sử dụng trong nhiều liên lạc, từ dịch vụ thương mại, giao tế nhân sự, tới
hẹn hò yêu đương hoặc băng đảng tội lỗi. Với điện thoại di động, ta có thể nói
chuyện được với khắp nơi trên trái đất, từ chốn thâm sơn cùng cốc tới vùng biển
cả xa xôi, miễn nơi đó có máy.
Cho tới nay, theo ước lượng, có khoảng gần
700 triệu người dùng điện thoại di động trên thế giới, và con số có thể tăng
lên đến một tỷ rưỡi vào năm 2005. Ở Mỹ, cứ 10 người, có 4 người sử dụng điện
thoại di động, và vào năm 2000, đã có trên 100 triệu người sử dụng, so với 5
triệu vào năm 1990. Theo ước đoán của David Pearce, Chủ biên tạp chí The
Futurist, chỉ mươi mười lăm năm nữa, 80% dân chúng Mỹ sẽ có cell phone và họ
chỉ dùng điện thoại không dây này mà thôi. Có người còn hài hước nghĩ, với đà
này, trong tương lai khi sanh ra, mỗi đứa bé sẽ được cho một số điện thoại, như
số thẻ căn cước, thay cho Số An Ninh Xã Hội.
Cell phone phổ biến, công dụng như vậy,
song vài năm gần đây giới tiêu thụ đã trở nên rất bối rối vì những tin tức khác
nhau về sự có hoặc không nguy
hại của máy. Đã có nhiều kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng xấu cho sức
khỏe do phóng xạ của điện thoại di động. Nhưng giới tiêu thụ, vì nhu cầu, vẫn
dùng mặc dù cho tới nay chưa có giải đáp dứt khoát nào về vấn đề này.
Điện
thoại di động
Điện
thoại di động mà ta còn gọi là cell phone, điện thoại cầm tay handies hoặc cellular
phone, là loại điện thoại có gắn antenne trong máy, với bộ phận phát điện và
thu phát tín hiệụ Máy phát ra một lượng rất nhỏ vi ba phóng xạ. Khi nói, toàn
bộ máy được áp sát vào tai.
Khái
niệm về cell phone đã manh nha từ thập niên 1950. Tới năm 1977 thì công ty
AT&T làm ra một cell phone mẫu. Năm 1979, máy được bán ở Nhật. Năm 1981, công
ty Motorola Hoa Kỳ cho ra một loại cell phone tối tân hơn. Hiện nay cell phone
được trang bị dưới dạng digital. Chỉ mới hơn ba chục năm mà cell phone đã có
một thị trường vững vàng trên khắp thế giới. Nhưng bão tố cũng bắt đầu đến với
cell phone.
Sóng
gió trên cell phone
Câu chuyện
bắt đầu với một chương trình của đài BBC Luân Đôn, cách đây mấy năm, công bố
kết quả nghiên cứu của bác sĩ Lennart Hardel bên Thụy Điển: một bệnh nhân bị ung thư não, về phía đầu
mà người này thường xuyên áp điện thoại di động để nói và nghe. Vị bác sĩ
này cho hay rằng điện thoại di động có tác dụng không tốt tới sức khỏe con
người và vấn đề cần được làm sáng tỏ bằng các nghiên cứu khoa học khách quan.
Trong khi chờ đợi kết quả, ông ta đề nghị mọi người nên giới hạn sự tiếp cận
với nguồn phóng xạ từ điện thoại di động. Trong chương trình này, kết quả một
nghiên cứu tương tự ở Mỹ về liên hệ giữa phóng xạ từ điện thoại di động với tổn
thương của nhiễm thể tế bào cũng được đài công bố.
Bác
sĩ Goerge Carlo, trước đó hợp tác với American Cellular Industry, quả quyết
rằng, kỹ nghệ cell phone hiện đang ở vào tình trạng báo động và không còn là
lúc đưa ra những lời tuyên bố lững lờ, nước đôi về sự an toàn của cell phone.
Tháng
5 năm 1999, bác sĩ Mild công bố kết quả một nghiên cứu từ Thụy Điển cho hay sử dụng
điện thoại di động đưa đến nhiều triệu chứng như nhức đầu, mệt mỏi,
chóng mặt, mất trí nhớ, nóng bỏng trên da và lắng nghe
khó khăn. Theo ông ta, người dùng cell phone 30 phút mỗi ngày thì hay than
phiền là mau quên nhiều gấp đôi so với người chỉ dùng dưới hai phút; người dùng
ba bốn lần trong ngày thì bị nhức đầu gấp ba người chỉ dùng hai lần trong ngày.
Điều cần ghi nhớ là thiếu niên bị các triệu
chứng trên nhiều hơn người lớn.
Trước
đó, vào tháng 5 năm 1998, các nghiên cứu tại Thụy Điển, Na Uy và công ty điện thoại
Scandinavian cũng đưa ra các nhận xét tương tự.
Nhiều
người nghe điện thoại tự động áp vào tai than phiền trên da nổi lên một vết đỏ,
đau, cứng có bề lớn bằng chiếc điện thoại mà họ đang dùng. Công ty
sản xuất Microshield kể trường hợp một người máng điện thoại vào hông và bị ung thư cột
sống lưng, ngay chỗ mang điện thoại.
Những
giải thích
Theo
viện Ung Thư Hoa Kỳ, các đồ điện trong nhà như T.V, microwave oven,
chăn và nệm điện, máy sấy tóc, quạt trần, đồng hồ điện báo
thức cũng phát ra từ trường điện tương tự như cell phone.
Theo
giải thích của World Health Organization (WHO), thì các phóng xạ từ cell
phone rất nhỏ, khoảng 0.2-0.6 watt, thuộc loại không gây ra xáo trộn cho tế bào
con người như quang tuyến X.
Phóng
xạ này tan biến trong không gian, tùy theo khoảng cách giữa máy và cơ thể. Cũng
theo WHO, phóng xạ này khi xâm nhập cơ thể, sẽ tạo ra một sức nóng rất nhẹ mà cơ
chế điều hòa thân nhiệt có thể hóa giải dễ dàng. WHO cũng nhận rằng có nhiều nghiên
cứu nói phóng xạ của cell phone làm thay đổi sinh hoạt điện năng não bộ, giảm
thời gian phản ứng, gây vài xáo trộn giấc ngủ, nhưng rất ít và không tạo ra khó
khăn gì cho người sử dụng cell phone. WHO kết luận là các phóng xạ đó chưa chắc
đã gây ra ung thư não và sẽ tài trợ để các khoa học gia nghiên cứu thêm.
Các
nhà sản xuất cell phone cho hay là điện thoại di động an toàn vì đã được làm
đúng theo tiêu chuẩn do chính quyền đưa ra. Tiêu chuẩn đó gồm ảnh hưởng của
nhiệt do cell phone phát ra và các vi ba từ trường được phân phối ra hết cả
đầu. Chương trình truyền hình ABC 20/20 cho hay là tiêu chuẩn của chính quyền
có nhiều kẽ hở mà các nhà sản xuất điện thoại di động qua mặt dễ dàng.
Trong
khi đó thì Chủ tịch công ty điện thoại di động vĩ đại Ericsson khẳng định rằng sẽ
có nhiều người sử dụng điện thoại di động để nối tiếp với mạng lưới, thay vì dùng
điện thoại có dây trong nhà, vì tiện lợi hơn.
Cơ
quan Federal Communication Commission Hoa Kỳ cho hay là cho tới nay, chưa có
bằng chứng nào kết luận rằng điện từ trường có hại cho sức khỏe. Chuyên viên Ed
Mantiply của cơ quan này cho hay, là cơ quan đã đặt ra một tiêu chuẩn cho phóng
xạ từ điện thoại di động, giống như giới hạn tốc độ lái xe tự động. Không có gì
bảo đảm là dưới giới hạn đó chúng ta sẽ an toàn và trên giới hạn đó là nguy hiểm.
Cơ quan khuyên dân chúng áp dụng nguyên tắc là cầm xa máy một inch nếu máy phát
ra một watt năng lượng, nếu máy phát ra 10 watts thì ở cách xa máy mười inches.
Nhưng các nghiên cứu cho hay, ngoài sức nóng, cell phone còn phát ra các phóng
xạ có hại, đồng thời các phóng xạ này phát ra từng lúc mạnh yếu khác nhau nên
có hại hơn là phát ra liên tục.
Cơ
quan Food and Drugs Hoa Kỳ có trách nhiệm về sự an toàn thực và dược phẩm, các
mỹ phẩm, trang bị điện tử trong nhà thì nói: cell phone phát ra một lượng điện
từ trường không đáng kể và kết quả nghiên cứu chưa xác định nó có hoặc không có
hại. Và cơ quan khuyên dân chúng áp dụng các phương pháp đề phòng thường lệ.
Tập
san International Journal of Oncology tháng Năm 1999, đăng kết quả nghiên cứu
trên 600 người dùng điện thoại di động cho hay không có bằng chứng gì về vụ gây
ung thư não vì phóng xạ từ điện thoại này.
Ảnh
hưởng trên sức khỏe
Nhưng
phe quan tâm tới ảnh hưởng phóng xạ từ điện thoại di động vẫn không hài lòng với
giải thích của chính quyền và của các công ty sản xuất cell phone. Họ vẫn quả
quyết là phóng xạ này rất hại cho cơ thể.
Phóng
xạ điện từ trường thoát ra từ điện thoại di động khi mở máy và khi điện đàm. Vi
ba phóng xạ xâm nhập xương sọ, vào não bộ, mắt, mũi
và các tế bào trên mặt. Một bác sĩ Đan Mạch có nói: “Chắc không có ai muốn
đút đầu vào lò hâm thực phẩm vi ba, nhưng nhiều người lại hân hoan áp chiếc
điện thoại di động sát vào tai, vào đầu”. Microwave oven cũng phát ra
những vi ba phóng xạ như điện thoại di động.
Bác
sĩ Bruce Hocking đã tường trình trước Thượng Viện Úc Đại Lợi rằng, người sử
dụng điện thoại cầm tay có thể bị tổn thương da chung quanh vành tai với cảm
giác khác thường ở trong đầu, mấy phút sau khi họ quay số điện thoại và kéo dài
có khi cả mấy tiếng đồng hồ. Ngoài ra họ còn cảm thấy buồn ói, rối loạn thị
giác cũng như có vài dấu hiệu thần kinh khác. Theo ông, đây không phải là do
tưởng tượng, mà là có thực vì được phát hiện ở nhiều người khác nhau, trên khắp
thế giới khi họ dùng cell phone.
Cơ
Quan Y Tế Thế Giới cũng đề cập tới vấn đề tia phóng xạ của điện thoại di động
trên sức khỏe và khuyên dân chúng nên giới hạn sử dụng, nên dùng hands free
devices, giữ điện thoại xa cơ thể. Cơ quan này đã tài trợ 4 triệu mỹ kim để
nghiên cứu ảnh hưởng của tia phóng xạ từ điện thoại di động.
Các nghiên
cứu gia bên Anh Quốc báo động là trẻ em dùng nhiều điện thoại di động có thể
gặp khó khăn trong vấn đề tăng trưởng với đầu nhỏ. Công ty Hỏa xa Nhật yêu cầu
khách giảm dùng điện thoại di động trên xe lửa để tránh ảnh hưởng tới các y cụ
mang trên cơ thể một số hành khách trên tầu như pacemaker, trợ thính cụ... Theo
kết quả điều tra bên Đức thì phóng xạ vi ba từ cell phone làm tăng huyết áp vì
các mạch máu co thu dưới tác dụng của phóng xạ. Báo Daily Mail ngày 13 tháng 12
năm 1999 đăng tin các nghiên cứu bên Anh cho hay sử dụng cell phone có thể đưa
tới thất thoát chất huyết cầu tố từ hồng huyết cầu và gây ra bệnh tim và
sạn thận.
Phóng
xạ từ điện thoại di động có thể làm giảm trí nhớ ngắn hạn và đột nhiên mất định
hướng. Phóng xạ từ cell phone cũng ảnh hưởng tới hệ thống miễn dịch, theo khoa học
gia Roger Cogwill. Các khoa học gia của Karolinska Institute bên Thụy Điển đang
nghiên cứu về hậu quả này.
Người
mang kính mà dùng cell phone thì ảnh hưởng của phóng xạ vào mắt tăng 20%, vào đầu
tăng 6%, lý do có thể là do khung kính đeo mắt bằng kim loại thu hút nhiều chất
phóng xạ hơn. Nhiều người có răng trám bằng kim loại than phiền có cảm giác
nóng nóng trong miệng và đau nhức răng khi nói chuyện trong cell phone. Theo
báo Úc Sunday Telegraph ngày 2 tháng 5 1999, phóng xạ từ điện thoại di động gây
ra khuyết tật cho trên 10.000 con gà con vì trứng tiếp cận với chất phóng xạ
này.
Hội nghị
về ảnh hưởng phóng xạ từ cell phone, họp tại Vienne vào tháng Giêng năm 1999,
đi đến một nghị quyết chung là ảnh hưởng sinh học phát ra từ radio wave, microwave
là có thực và cần được khoa học kiểm chứng.
Các
bác sĩ Henry Lai và NP Singh, University of Washington, Seattle, cho hay khi sử
dụng cell phone, có tới 50% DNA bị hư hao vì chất phóng xạ từ máy và ông ta cáo giác là các nhà
sản xuất cell phone đã yêu cầu ông thay đổi kết quả của nghiên cứu tới hai lần.
Nghiên cứu lại do chính các công ty điện thoại tài trợ, nhưng khi thấy kết quả
bất lợi họ yêu cầu ông ta thay đổi.
Vấn đề
với các trụ phát tín hiệu cho điện thoại di động ở vùng dân cư đông đúc cũng được
nêu lên. Bên Anh, nhiều nghiên cứu cho hay, sống gần và dưới ảnh hưởng của đường
dây điện có nhiều nguy cơ ung thư phổi vì các tia phóng xạ ô nhiễm dính với nhau và
đọng trong phế nang. Theo tổ chức nghiên cứu các loài chim ở Thụy Sĩ, ngay cả
chim khi bay quanh quẩn trụ phát tuyến cũng bị lạc đường vì mất định hướng dưới
ảnh hưởng của điện từ trường.
Công
ty bảo hiểm với cell phone
Vào tháng
Bẩy năm 2000, một bác sĩ chuyên khoa thần kinh Hoa Kỳ đã kiện công ty Motorola
và các công ty điện thoại di động khác, đòi bồi thường 800 triệu mỹ kim
vì ông ta bị ung thư não gây ra do phóng xạ từ điện thoại di động. Kỹ sư
Robert Kane làm việc cho Motorola kiện công ty vì bị ung thư óc trong thời gian
thử nghiệm antenne cell phone cho công ty. Một vụ kiện Motorola khác do Dean
Vincent Rittman bị ung thư não vì điện thoai di động cũng đang được thụ lý tại
Texas.
Các công
tư bảo hiểm từ chối bán bảo hiểm về hậu quả có thể xẩy ra do cell phone, vì họ
cho rằng vấn đề này cũng tương tự như vấn đề chất cách nhiệt abestos, thuốc lá
và dân bảo hiểm sẽ phải bồi thường nhiều tỷ mỹ kim. Theo công ty bảo hiểm Thụy
Sĩ Swiss Re, căn cứ vào các dữ kiện hiện có thì các nạn nhân của cell phone có
nhiều hy vọng thắng trong các vụ kiện. Công ty bảo hiểm lớn Lloyd bên Anh đã từ
chối bán bảo hiểm liên can tới điện thoại di động.
Dụng
cụ giảm phóng xạ
Trước
sự lo ngại của giới tiêu thụ, nhiều trang bị che chở cơ thể, nhất là não bộ với
phóng xạ từ cell phone đã được tung ra thị trường. Các công ty sản xuất mobile phone
Hitachi, Ericsson, Alcatel tung ra các trang bị phụ hands free devices, Microshield
để làm giảm phóng xạ phát ra từ điện thoại di động, ngõ hầu bảo vệ sức khỏe
người dùng máy này. Chính các công ty sản xuất máy cũng phân phát Microshield
cho nhân viên khi dùng điện thoại tự động, vì theo họ, dù chưa có bằng chứng
xác đáng nhưng mọi người đều e ngại, che chở đề phòng thì cũng nên làm. Cảnh
sát Luân Đôn được lệnh giới hạn dùng điện thoại di động dưới năm phút, đồng
thời cũng được cung cấp dụng cụ che chở.
Các trang
bị giảm phóng xạ này chẳng biết có công dụng gì không, nhưng theo nhiều người,
lại có thể làm sự truyền tín hiệu thay đổi, khó nghe, điện thoại phải tăng
cường độ, đưa dến nhiều phóng xạ hơn là làm giảm. Hands free devices thường
dùng gồm có một cực nghe gắn vào lỗ tai, một cực thu âm thanh, nối với điện
thoại bằng sợi dây điện. Khi máng ống nghe vào tai, chất phóng xạ cũng thất thoát
ra ngoài đồng thời người nghe cũng có nhiều vấn đề trong lỗ tai.
Theo
thống kê, có tới trên 60% người sử dụng điện thoại di động mua dụng cụ ngăn phóng
xạ vì sợ chất này phát ra từ máy. Công ty sản xuất trang bị Microshield cho hay
dụng cụ này thu hút tới 90% chất phóng xạ, mà nếu không có nó, sẽ chạy tuốt vào
não của con người.
Nhãn
hiệu báo động
Do
sự đòi hỏi của dân chúng và với con số gia tăng mỗi ngày dùng điện thoại di
động, các nhà sản xuất điện thoại Mỹ Motorola, Thụy Điển Ericsson, Nokia Phần
Lan sẽ dán nhãn hiệu trên điện thoại ghi rõ số lượng chất phóng xạ do điện
thoại di động phát rạ Phát ngôn viên Mikael Westmark của công ty Ericsson cho
hay đây là vấn đề mà khách hàng rất quan tâm và công ty sẽ cung ứng các thông
tin xác thực.
Cần
phải làm gì?
Vấn
đề của điện thoại di động đang được tranh luận, nghiên cứu. Chưa có kết luận
nào xác quyết là cell phone tạo ra ảnh hưởng không tốt thì cũng chưa có chứng
minh rằng cell phone an toàn. Người sử dụng cell phone bây giờ vô tình được
dùng như là để thử nghiệm coi nó có nguy hại hay không. Cũng như thuốc Thalidomides
cách đây mấy chục năm, vì không được nghiên cứu tính cách an toàn trước khi
dùng, nên đã gây ra đau khổ cho nhiều gia đình với con khuyết tật. Hoặc như
chất cách nhiệt abestos, đã gây ra biết bao nhiêu trường hợp ung thư phổi, mà
cao độ phải mấy chục năm sau mới xuất hiện. Ung thư thường cần vài chục năm
để phát sinh. Hoặc như ảnh hưởng của thuốc lá với ung thư phổi.
Nếu
cơ thể có sức đề kháng mạnh thì vi ba phóng xạ từ cell phone không làm gì được,
nhưng nếu yếu thì, mỗi ngày một ít, phóng xạ sẽ hủy hoại tế bào và trong trường
kỳ, đưa tới bệnh hoạn. Không giống như khói thuốc lá, từ trường phóng xạ
là chất vô hình, không mầu sắc, không mùi vị. Chúng âm thầm xâm nhập cơ thể nơi
có tiếp cận và tạo ảnh hưởng xấu.
Nên
khi đã có người nêu ra vấn đề, thì lúc sử dụng cell phone, ta cũng cần có một
thái độ khôn ngoan, dè dặt:
-
Không dùng cell phone khi có điện thoại loại thường.
-
Dùng điện thoại thường bất cứ lúc nào có thể.
-
Dùng trang bị phụ để khỏi áp điện thoại vào tai.
-
Nói trên điện thoại di động càng ngắn càng tốt.
-
Dùng loại điện thoại di động có antenne ở ngoài máy, xa đầu và não bộ.
- Ở
nhà hoặc văn phòng, khi có ai kêu trên cell phone, thì kêu lại bằng điện thoại thường.
- Sử
dụng tối đa máy nhắn tin pager.
-
Mang máy điện thoại trong túi xách tay, chứ đừng bỏ trong túi áo, túi quần.
- Giới hạn sự sử
dụng cell phone ở thiếu niên dưới 16 tuổi vì giới này bị ảnh hưởng xấu từ điện thoại di
động nhiều hơn người trưởng thành.
Nhiều
người cho rằng, sống trong xã hội hiện tại, con người có nhiều nguy cơ gặp hiểm
nghèo thường xuyên. Lái xe nửa giờ mỗi ngày còn nhiều cơ hội xấu tới sức khỏe hơn
là 10 phút nói trên điện thoại di động; vận động đi bộ có thể bị du đãng cướp
bóc, đánh đập; uống thuốc chữa bệnh có thể bị phản ứng chết người; ăn tiệm có
thể trúng độc; làm tình có thể thượng mã phong... Ôi đủ thứ nguy cơ! Nhưng tránh
được nguy cơ nào thì vẫn hay hơn. Phòng bệnh hơn chữa bệnh mà.
An
toàn lái xe
Một khía
cạnh khác của điện thoại di động cũng đáng lưu tâm. Đó là việc điện đàm tâm sự ba
hoa khi lái xe đã gây ra nhiều tai nạn chết người cho người lái và người khác.
Số tử vong này có lẽ còn cao hơn là do phóng xạ và quá rõ ràng, khỏi cần tốn
tiền nghiên cứu chứng minh lôi thôi.
Bài
học căn bản lái xe là cần luôn luôn cảnh giác, thận trọng và ứng xử lịch sự.
Đầu hướng về phía trước, mắt vừa nhìn đường, vừa ngó kính chiếu hậu và quan sát
người lái chung quanh. Tôn trọng luật đi đường, giới hạn tốc độ và mang nịt an toàn.
Nếu lại dùng cell phone, thì cũng tốt thôi, vì phương tiện này có nhiều ích lợi
thực tiễn: giúp ta liên lạc với nhau, làm đời sống giản dị hơn, mang lại cấp
cứu cho ta khi cần cũng như giúp người khác khi hoạn nạn. Tiện đấy nhưng cũng
hại đấy. Nên cần đề phòng.
1.-
Điện thoại bây giờ nó nhiều nút, nhiều cách dùng phức tạp, nhưng nếu làm quen
được với chúng thì lại rất có lợi. Chẳng hạn nút kêu khẩn cấp, nút kêu lại tự
động, nút số điện thoại thường kêu... mà khi cần, chỉ việc nhấn nút là điện đàm
được.
2.-
Sắm thêm trang bị phụ để khỏi phải lấy tay cầm áp điện thoại vào tai, dành hai
tay cho bánh lái.
3.-
Để điện thoại gần ngay chỗ mình ngồi, dễ lấy, không phải quay mình ra sau, đảo
mắt tìm kiếm.
4.- Đang
điện đàm mà thấy có bất an lưu thông như tai nạn trước mặt, mưa to chợt tới,
nhiều xe cộ... thì ngưng ngay.
5-
Giới hạn quay số điện thoại khi đang lái xe. Quay số khi xe ngừng đèn đỏ hoặc
trước bảng stop. Nếu cần lắm, thì quay một nửa, nhìn đường rồi quay tiếp.
6.- Không
ghi chép, tìm số điện thoại trong khi lái xe.
7.- Tránh
nói chuyện gây nhiều xúc động mạnh trong lúc vừa lái vừa nói, vì ta rất dễ bị
chia trí, gây ra tai nạn.
Phải
chi mà ai ai, ngay cả mình, cũng cẩn tắc như vậy, thì đỡ việc cho Ông Tobia biết
mấy!
Bác sĩ Nguyễn Ý-ĐỨC
__._,_.___
Posted by: Lu Giang <
